Slaaf van de wet van Mozes

In dit hoofdstuk gaan wij deel 1 afsluiten. Wij zagen in dit deel hoe de wet van Mozes tot stand kwam, wat de wet is, voor wie de wet bedoeld was, waarom de wet onvolmaakt was en waar de wet voor diende. De wet was een middel dat tot rechtvaardigheid kon leiden, maar door de zondige natuur van de mens gebeurde dit niet. De wet was bedoeld om vrijheid te brengen, maar werd uiteindelijk een gevangenis waar mensen niet uit konden ontsnappen. Oftewel, de wet van Mozes bracht slaven van de wet voort.

De wet was bedoeld tot vrijheid

Laten wij kort terugkeren naar Exodus 19 en zien wat de toekomstverwachting voor de Israëlieten waren als zij Gods wet zouden gehoorzamen.

Nu dan, als u nauwgezet Mijn stem gehoorzaamt en Mijn verbond in acht neemt, dan zult u uit alle volken Mijn persoonlijk eigendom zijn, want heel de aarde is van Mij. U dan, u zult voor Mij een koninkrijk van priesters en een heilig volk zijn. (…) (Exodus 19:5-6)

Wanneer de Israëlieten God gehoorzaam zouden zijn, dan zou God hun apart nemen en als Zijn persoonlijke eigendom beschouwen. Het volk zou gezegend worden en in vrijheid leven in het beloofde land. God wilde Zijn volk beschermen voor de wereld die onder de heerschappij van de duivel stond[1]. God wilde het volk redden van de slavernij waar Egypte hen heeft ingezet.

Ik ben de HEERE. Ik zal u uitleiden van onder de dwangarbeid van de Egyptenaren. Ik zal u redden uit hun slavernij en u verlossen door een uitgestrekte arm en door zware strafgerichten. Ik zal u tot Mijn volk aannemen en Ik zal u tot een God zijn. (…) (Exodus 6:5-6)

God redde het volk uit slavernij en leidde hen naar het beloofde land. Als het volk Gods wet in acht nam, dan zou het volk voor eeuwig gezegend zijn en voor eeuwig vrij leven in een goed land. God zorgde ervoor dat het volk van slavernij naar vrijheid ging.

[1] Johannes 12:31, 2 Korinthe 4:4 en Efeze 2:2.

De wet werd een slavenjuk

Gehoorzaamheid aan de wet leidde tot vrijheid en zegen, maar de zondige natuur van de mens verstoorde dit en zorgde ervoor dat de wet een slavenjuk werd. De wet die God gaf was goed, maar de natuur van de mens was slecht.

Is dan het goede (de wet) de oorzaak van mijn dood geworden? Volstrekt niet! Maar de zonde heeft – opdat zij als zonde zichtbaar zou worden – door het goede voor mij de dood teweeggebracht, opdat door het gebod de zonde uitermate zondig zou blijken te zijn. (Romeinen 7:13)

Doordat de Israëliet zich nooit aan de wet van Mozes kon houden, belandde hij opnieuw in slavernij. God had de wet gemaakt zodat de Israëliet kon ontsnappen uit de slavernij van Egypte, maar eigenlijk belandde de Israëliet opnieuw in slavernij. God had de Israëliet bedoeld om rechtvaardig te leven en om een zegen te zijn, maar de zondige natuur van de Israëliet zorgde ervoor dat de wet hem de dood en vervloeking gaf. De wet van Mozes werd hierdoor een slavenmeester waar niemand uit kon ontsnappen. De volgende Bijbeltekst spreekt over de wet van Mozes.

Sta dan vast in de vrijheid waarmee Christus ons vrijgemaakt heeft, en laat u niet weer met een juk van slavernij belasten. (Galaten 5:1)

Paulus riep de Galaten op om niet weer met een juk van slavernij belast te worden. Een juk was het blok dat over de schouders van dieren gelegd werd, zodat de dieren goed naast elkaar konden lopen. Als Paulus zei dat de wet van Mozes een juk was, dan betekent dit dat de wet van Mozes belastend werkt. Oftewel, het leven werd een stuk zwaarder zonder goede reden. Om deze reden riepen de apostelen op om deze zware juk van de wet niet in te voeren voor de christenen[1]. Geen Israëliet kon deze juk dragen. Waarom zouden wij gelovigen onnodig belasten met iets wat toch niet lukt? De wet was een juk van slavernij. Naast het feit dat de wet de mens onnodig belastte, zorgde de wet er ook voor dat mensen gevangen werden gehouden.

Voordat het geloof echter kwam, werden wij door de wet bewaakt, als gevangenen opgesloten, totdat het geloof geopenbaard zou worden. (Galaten 3:23)

Gevangen en onnodig zwaar belast. Dit zijn twee kenmerken van de verschrikkelijke slavernij. De wet van Mozes werd een slavenjuk dat leidde tot de dood en de vervloeking over alle mensen die de wet probeerden of proberen te onderhouden.

Probeer jij de wet van Mozes na te leven en vanuit jouw eigen kracht elke bepaling en gebod te onderhouden? Dan hoop ik dat dit deel van het boek jou heb laten zien dat dit niet de juiste weg is die tot volmaaktheid leidt. De wet is goed en de bepalingen zijn goed, maar de wet kan niet vervuld worden door jouw eigen kracht en goede werken. Misschien doe je alles uit een goed hart, maar het is niet de weg van God. Alleen de rechtvaardigheid van Jezus Christus en de leiding van de Heilige Geest kunnen jou tot volmaaktheid en in de hemel brengen.

[1] Handelingen 15:10

Het einde van de wet

De wet van Mozes, het oude verbond, kon dus niet tot volmaaktheid leiden. Er was een nieuw verbond nodig om mensen te rechtvaardigen. In deel 3 van dit boek gaan wij in op dit nieuwe verbond. Nu is het tijd om het oude verbond af te sluiten. Hoe kunnen wij dat beter doen dan de volgende tekst:

Als Hij spreekt van een nieuw verbond, heeft Hij daarmee het eerste voor verouderd verklaard. En wat oud is verklaard en wat veroudert, staat op het punt te verdwijnen. (Hebreeën 8:13)

In deel 1 van dit boek werden de onvolmaaktheden van de wet behandeld. Als God bij de wet bleef en geen nieuw verbond sloot, was het rampzalig met ons afgelopen. Niemand zou gered worden en iedereen zou in de hel belanden. De wet moest tot het leven leiden, maar werd ons doodvonnis. Daarom heeft God een nieuw verbond gesloten en heeft Hij het eerste verbond voor verouderd verklaard. Niet omdat God zich niet aan het eerste verbond hield, maar doordat de mens zich niet aan het verbond hield. God had een andere oplossing nodig om de mens te redden.

De wet: het is goed om deze te lezen, maar het houden van deze bepalingen leidt niet tot rechtvaardiging en volmaaktheid. Niemand, behalve Jezus, komt in de hemel door zijn eigen goede werken en door het naleven van de wet. Iedereen heeft Gods genade nodig.


Dit hoofdstuk staat in het boek Van wet naar genade. Lees nu direct dit boek, zodat jij niets mist over de wet en genade, een heilig leven leeft en beseft wat Jezus heeft gedaan.

Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God. (Efeze 2:8)

Timo Groot onderzoekt in dit boek een belangrijke vraag die gelovigen al eeuwenlang bezighoudt. Dit diepgaande en inzichtelijk boek leidt jou langs een zorgvuldig uitgestippelde route. Het boek begint bij de wet van Mozes, maakt een tussenstop bij de gevolgen van een zondig leven en eindigt bij de genade van God. Jij ontdekt hoe deze leefwijzen onze relatie met God kunnen beïnvloeden.

Lees ook: