De schijnvrijheid

De wet van Mozes werd gegeven aan het volk Israël en niet aan de heidenen[1]. In de Bijbel en om ons heen zien wij hoe ongelovigen leven in de wereld en zien wij de daden die zij doen. Dit boek is niet bedoeld om mensen te veroordelen, maar juist om mensen te bemoedigen en op te bouwen in het geloof. Toch is het belangrijk om de twee uiterste levenswijzen van mensen te behandelen in dit boek. Niet iedereen is altijd honderd procent goed of honderd procent fout. Ongelovigen kunnen goede Christelijke waarden hebben, zonder dat zij hier bewust van zijn. Zij hebben bijvoorbeeld een afkeer tegen dronkenschap en overspel of geven geld aan de armen. Tegelijkertijd zijn er gelovigen die helaas gehoor geven aan de zondige natuur en in dronkenschap, overspel of egoïsme leven. In dit hoofdstuk behandelen wij een aantal punten van de schijnvrijheid en passen dit vooral toe op de ongelovige buitenwereld, maar besef dat ook gelovigen in deze begeerten kunnen leven. In dat geval is er bekering nodig.

Dit hoofdstuk vertelt wat zonde is. Het is belangrijk om de mens en de zonde los van elkaar te zien. Dit hoofdstuk is niet bedoeld om iemand onnodig te kwetsen of te veroordelen, maar is bedoeld om een duidelijk beeld te schetsen over de schijnvrijheid. Als jij merkt dat iets schuurt, vraag dan aan God of je hier iets mee moet doen. Ik geloof dat de Heilige Geest de beste Persoon is om ons te leren wat zonde is en dat de Heilige Geest jou het beste kan helpen om los te breken van verslavingen en zonden. Vraag daarnaast hulp aan broeders en zusters in de lokale gemeente om jou te helpen om van zondige patronen af te komen.

[1] Hierna noemen wij heidenen ongelovigen. Deze term is bedoeld om onderscheid te maken tussen de gelovigen die gerechtvaardigd worden door Jezus Christus en de ongelovigen die Jezus Christus nog niet hebben leren kennen.

Onjuist begrip van genade

In hoofdstuk 10 behandelen wij wat genade betekent. In deze paragraaf zien wij wat genade niet betekent. Als ik zeg dat ik onder de genade van God leef, dan denken sommigen dat ik bedoel dat ik een zondig en immoreel leven leid en dat God mij toch wel vergeef voor de dingen die ik fout doe. Ik leef mijn eigen leven, geef gehoor aan mijn zondige verlangens en het is Gods taak om mij te vergeven. God is inderdaad barmhartig en wil mij vergeven, maar dit betekent niet dat ik moet zondigen. Als ik geloof dat ik mag zondigen en het God niet uitmaak wat ik doe, dan leef ik niet onder Gods genade, maar leef ik in de schijnvrijheid van de ongelovige. Ongelovigen denken dat zij in vrijheid leven en zelf mogen bepalen wat zij doen, maar het tegendeel is waar. Mensen die zondigen zijn onder de macht en heerschappij van de zonde[1].

Jezus antwoordde hun: Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u: Ieder die de zonde doet, is een slaaf van de zonde. (Johannes 8:34)

Als iemand een onjuist begrip heeft over genade, dan komt hij met Bijbelse principes in de knel. Het begrip genade is één van de belangrijkste Bijbelse onderwerpen. Genade houdt veel meer in dan ‘God is bereid om zonden te vergeven[2]’. Wanneer ik meer van Gods genade ontvang, betekent dit niet automatisch dat ik meer gezondigd heb. Gods genade strekt zich verder uit dan het vergeven van zonde. Vergeving van zonden is maar een klein onderdeel van de allesomvattende genade van God.

[1] Hier komen wij in hoofdstuk 8 op terug

[2] Mattheüs 26:28

Kenmerken van de onheilige vrijheid

Als iemand leeft onder de schijnvrijheid, dan leeft hij in zonde. Zonde betekent dat iemand zijn doel mist, niet in harmonie leeft met zijn omgeving of ongehoorzaam leeft. Zonde is rebellie tegenover God. Zonde maakt altijd mooie dingen of principes kapot. Zonde tast altijd iemand aan. Dit kan een medemens, jezelf, de schepping of God zijn. Het is altijd een combinatie tussen deze groepen. Laten wij bij elk punt een aantal voorbeelden bekijken.

Zonden die de medemens aantast: Als er wordt opgelicht, dan wordt de financiën en vertrouwen van het slachtoffer aangetast. De harmonie is weg en het slachtoffer zit met een financieel probleem of durft niemand meer te vertrouwen. Als er overspel wordt gepleegd, dan is het vertrouwen tussen de getrouwde man en getrouwde vrouw beschadigd en is de harmonie weg. Als iemand zijn familielid slaat, dan heeft de ander pijn, kan hij in angst leven en is de harmonie in de familie weg. Zonde tegenover een medemens tast altijd de harmonie aan. De enige manier om opnieuw harmonie te krijgen is door bekering, goedmaken en vergeving van zonden, maar dit wordt niet altijd geaccepteerd door de ander. Deze zonden kunnen natuurlijk ook jezelf benadelen.

Zonden die jezelf aantast: drugsverslaving, dronkenschap of vraatzucht tast je lichaam en ziel aan. Een gokverslaving tast je financiën aan. Hoererij tast jouw vermogen aan om gezonde relaties met mensen aan te gaan. Deze zonden tasten niet alleen jezelf aan, maar ook de naasten die jou liefhebben.

Zonden die de schepping aantasten: Door dierenmishandeling heeft een dier pijn en angst. Door overmatig grond te gebruiken voor gewassen, wordt de vruchtbaarheid en rust van de grond aangetast[1]. Door giftige stoffen in een rivier te lozen, wordt het water en de vissen aangetast. In de brief Romeinen staat niet voor niets dat de schepping zucht en in barensnood verkeerd[2].

Zonden die God aantasten. God is een jaloerse God en Hij wil niet dat de mens een ander God aanbidt[3]. Afgoden, afgodsbeelden en offers voor afgoden zijn zonden tegen God. Ook de voorgaande zonden of niet het juiste doen voor de medemens beschouwt God als zonde tegen Hemzelf[4].

Als iemand zou vragen: ‘aangezien ik onder de genade van God leef, mag ik dan zondigen?’ heeft hij de liefde van God gemist. Zonden tasten altijd iets of iemand aan en doen mensen pijn. Alleen al om deze reden is zonden doen verkeerd. God wil juist dat wij in harmonie leven met onszelf, de naaste, de vreemdeling, de schepping, met Hem en wie of wat wij ook tegenkomen.

Stel, je bent getrouwd en jouw partner heeft jou ontzettend lief, is altijd genadig en wil jou altijd vergeven. Is dit dan voor jou de reden om elke dag dronken thuis te komen, geen aandacht aan hem of haar te geven, overspel te plegen en andere zaken te doen om jouw partner te verwonden? Aangezien jouw partner jou toch wel vergeeft en altijd van je blijft houden, kun jij er toch op los zondigen? Ik hoop dat jij deze vraag met een absolute ‘nee, natuurlijk niet!’ beantwoordt. Ook al is er genade in een huwelijk, zonden horen hier niet in thuis, want je wilt niemand beschadigen en wilt altijd in liefde en harmonie leven. God verlangt dat wij elkaar liefhebben, zowel onze naaste als de vreemdeling.

(…) Ieder die de rechtvaardigheid niet doet, is niet uit God, evenmin als hij die zijn broeder niet liefheeft. Want dit is de boodschap die u vanaf het begin gehoord hebt, dat wij elkaar moeten liefhebben; (1 Johannes 3:10-11)

De liefde doet de naaste geen kwaad. Daarom is de liefde de vervulling van de wet. (Romeinen 13:10)

Want de hele wet wordt in één woord vervuld, namelijk hierin: U zult uw naaste liefhebben als uzelf. (Galaten 5:14)

Paulus riep de Galaten op om niet onder de wet van Mozes te leven, maar in vrijheid. Paulus wilde duidelijk maken dat hij niet de schijnvrijheid van de ongelovige bedoelde, maar de heilige vrijheid van God. Om deze reden maakte hij een opsomming van de schijnvrijheid. Het gaat om de werken van het vlees. Dit zijn de werken die de zondige natuur van de mens graag wil doen en waar hij in wil leven zonder verantwoord te worden door God, de Bijbel, de overheid of een andere autoriteit.

Het is bekend wat de werken van het vlees zijn, namelijk overspel, hoererij, onreinheid, losbandigheid, afgoderij, toverij, vijandschappen, ruzie, afgunst, woede-uitbarstingen, egoïsme, onenigheid, afwijkingen in de leer, jaloersheid, moord, dronkenschap, zwelgpartijen, en dergelijke; waarvan ik u voorzeg, zoals ik ook al eerder gezegd heb, dat wie zulke dingen doen, het Koninkrijk van God niet zullen beërven. (Galaten 5:19-21)[5]

Het was niet Paulus bedoeling om een compleet overzicht te maken voor de Galaten met alle werken van het vlees. Het was Paulus zijn bedoeling om een belangrijk punt te maken en te onderwijzen dat mensen die onder Gods genade leven, niet horen te vervallen in de werken van de zondige natuur van de mens. Bovenstaande opsomming is hiervan een voorbeeld. Als iemand in deze dingen wandelt, dan verliest hij de liefde voor zichzelf, God en de medemens.

[1] Exodus 23:10-11

[2] Romeinen 8:20-22

[3] Exodus 20:4-5

[4] Leviticus 6:2, Psalm 51:6 en Mattheüs 25:41-46.

[5] Zie ook Romeinen 1:28-32, 13:9, 13:13, 1 Korinthe 6:9-10, 2 Korinthe 12:20 en Kolossenzen 3:5-10.

De uitkomst van de zonde

In deel 1 zagen wij de uitkomst als iemand besluit om onder de wet van Mozes te leven. Dan komt hij onder de vloek en de geestelijke dood. Zo’n persoon kan nooit rechtvaardig leven, mist de eeuwigheid met God en brengt de eeuwigheid door in een verschrikkelijke plek. Wat is de uitkomst voor mensen die kiezen voor de schijnvrijheid? Nogmaals, niet iedereen is even slecht, maar hier volgen een paar voorbeelden hoe het leven in de schijnvrijheid eruit ziet. Ik behandel het expres erg zwart-wit en simpel en weet dat de realiteit soms een stuk ingewikkelder kan zijn.

In de eerste plaats kunnen mensen in schaamte leven en bang worden dat hun slechte gedrag bekend wordt. Wat gebeurde er toen Adam en Eva zondigden en de vrucht van de boom aten? Ze schaamden zich, probeerden zich voor God te verstoppen en waren bang.

En zij hoorden de stem van de HEERE God, Die in de hof wandelde, bij de wind in de namiddag. Toen verborgen Adam en zijn vrouw zich voor het aangezicht van de HEERE God te midden van de bomen in de hof. (…) En hij (Adam) zei: Ik hoorde Uw stem in de hof en ik werd bevreesd. (Genesis 3:8-10)

Bij gelovigen zien wij dit beeld helaas vaak gebeuren. Sommigen schamen zich voor hun slechte gedrag en zijn bang voor afwijzing en daardoor durven zij hun zonden niet in het licht te brengen bij hun voorganger, broeder of zuster. Uit schaamte en angst lopen zij soms jaren met een verslaving en proberen zij er alles aan te doen om dit alleen te overwinnen, terwijl het veel beter is om het in het licht te brengen, zodat er gelovigen mee kunnen strijden in het gevecht tegen de verslaving. Gelovigen horen er voor elkaar te zijn en horen elkaar nooit te veroordelen als iemand zijn zondige daden in berouw vertelt en om hulp vraagt. Ongelovigen kunnen ook schaamte en angst hebben. Denk bijvoorbeeld aan misdadigers die in de gevangenis horen, maar nog op vrije voeten zijn. Zij vrezen iedere dag dat zij door de politie gepakt worden of dat er bewijsmateriaal opduikt.

In de tweede plaats worden mensen egoïstisch en liefdeloos naar hun omgeving. Hun eigen belangen staan boven het belang van anderen. Als zij het zelf gemaakt hebben in de wereld, ook al hebben zij honderden mensen benadeeld, dan vinden zij dat goed. Voor een kort moment van ontspanning kunnen zij anderen of elkaar ernstig verwonden. Denk bijvoorbeeld aan de hoeveelheid van relaties die sommigen aangaan. Sommigen hebben al tientallen tot honderden bedpartners gehad en velen blijven in liefdesverdriet en minderwaardigheid achter. Of denk aan dronkenschap. Sommigen lopen midden in de nacht gillend en schreeuwend door de wijk omdat zij te veel gedronken hebben. Of sommigen worden door alcohol agressief en anderen vangen de klappen op. De schijnvrijheid zorgt voor egoïsme en liefdeloosheid. Mensen zien niet om naar elkaar en hebben alleen oog voor hun eigen behoeften.

De mensen zullen egoïstisch zijn, geldzuchtig, zelfingenomen en arrogant. Ze zullen God lasteren, geen ontzag tonen voor hun ouders, ondankbaar zijn en niets heilig achten. (2 Timotheus 3:2, NBV21)

In de derde plaats wordt de zonde steeds een stapje erger en worden de grenzen langzaam verruimd. Mensen die leven in de schijnvrijheid verleggen steeds hun moraal. Zonde wordt goedgepraat en steeds meer is mogelijk. Ze beseffen niet dat de zonde een hellend vlak is. Denk bijvoorbeeld aan een drugsdealer. Er is geen mens die opeens dacht: ‘ik heb vandaag nog niets met drugs te maken gehad, maar laat ik een drugsdealer worden.’ De zonde wordt steeds met een kleine stap verlengd. Misschien probeerde een drugsdealer op zijn zestiende jaar een sigaret. Op zijn zeventiende jaar rookte hij dagelijks. Op zijn achttiende jaar gebruikte hij zijn eerste drugs. Op zijn twintigste jaar deelde hij drugs met anderen en op zijn dertigste jaar besloot hij om zijn geld te verdienen aan drugshandel. Dit voorbeeld geldt ook voor andere zonden. Denk bijvoorbeeld aan prostitutie, belastingontduiking, een gewapende overval en een huurmoordenaar.

En omdat het hun niet goeddacht God te erkennen, heeft God hen overgegeven aan verwerpelijk denken, om dingen te doen die niet passen. (Romeinen 1:28)

Is het jou opgevallen dat veel zonden die mensen doen grote gevolgen kunnen hebben als het uitkomt? Zij doen dingen die het daglicht niet kunnen verdragen. Denk bijvoorbeeld aan een leidinggevende van een bedrijf die ongepaste seksuele opmerkingen maakt over de vrouwelijke werknemers. Als je goed nadenkt is de zonde een onlogische en dwaze keuze[1]. Als een werkneemster contact zoekt met de politie of met de vrouw van de leidinggevende, dan is zijn carrière en huwelijk verwoest. De zonde doet altijd dingen die niet passen en als het naar buiten komt kunnen er grote gevolgen ontstaan. De zonde ontstaat door het verwerpelijk denken van de mensen. Het begint altijd eerst met een gedachte en als er gehoor wordt gegeven aan deze gedachte brengt het zonde en de dood voort.

Daarna, wanneer de begeerte bevrucht is, baart ze zonde, en wanneer de zonde volgroeid is, baart ze de dood. (Jakobus 1:15)

De zonde is een hellend vlak. Het begint met een gedachte, vervolgens komen er ‘kleine’ zonden en uiteindelijk belandt het in een verslaving of een grote zonde. De zonde is verkeerd en wij als christenen mogen, met de hulp van God, mensen helpen om van hun zonden af te komen.

In de vierde plaats verslinden de ongelovigen elkaar die in de schijnvrijheid leven. Denk alleen al aan de moorden in het crimineel milieu, waarbij de ene drugsdealer een andere drugsdealer omlegt of aan grote ruzies of vechtpartijen door een onenigheid.

Maar als u elkaar bijt en verslindt, pas dan op dat u niet door elkaar verteerd wordt. (Galaten 5:15)

Deze tekst werd gegeven aan de gemeente in Galatië. Dit betekent dat ook gelovigen onder de schijnvrijheid kunnen leven en ze zich hiervan moeten bekeren. Bijten, verslinden en verteren past bij wilde beesten die elkaar opeten om hun honger te stillen. Zo waren de Galaten elkaar aan het verslinden met de ruzies en dwaalleren die zij hadden.

In de vijfde plaats moedigen ongelovigen die in zonde leven ook anderen ertoe aan om in zonde te leven.

Zij kennen het recht van God, namelijk dat zij die zulke dingen doen de dood verdienen, en toch doen zij niet alleen zelf deze dingen, maar stemmen ook van harte in met hen die ze doen. (Romeinen 1:32)

Dit beeld zien wij goed terug in de media. Mensen met een andere mening op het gebied van bijvoorbeeld homoseksualiteit, abortus of genderverandering worden monddood gemaakt. Onder het mom van vrijheid en de moderne tijd moet alles geoorloofd worden en het liefst doet iedereen hieraan mee en worden mensen die in zonde leven verheerlijkt.

In de zesde plaats wordt iemand die zondigt ongevoelig en wordt zijn hart verhard. Doordat zij egoïstisch leven, worden zij ongevoelig voor de buitenwereld. Een berover denkt alleen na over de buit en niet over de lichamelijke en geestelijke schade die hij aanbrengt bij het slachtoffer. Bij elke herhaling van de zonde wordt een persoon ongevoeliger voor die zonde. Een berover, wat natuurlijk altijd fout is, kan eerst ‘liefdevoller’ met het slachtoffer omgaan door alleen te dreigen met woorden. De volgende keer wordt er bedreigd met een mes of wapen en vervolgens wordt direct geweld toegepast. Als iemand in de zonde blijft leven, wordt hij ongevoeliger voor de negatieve uitkomsten voor hemzelf of de medemens.

Dit zeg ik dan en getuig ervan in de Heere, dat u niet meer wandelt zoals de andere heidenen wandelen, in de zinloosheid van hun denken, verduisterd in het verstand, vervreemd van het leven dat uit God is, door de onwetendheid die in hen is, door de verharding van hun hart. Zij hebben zich, ongevoelig als ze zijn geworden, overgegeven aan losbandigheid, om alle onreinheid begerig te bedrijven. (Efeze 4:17-19)

Een groot gevaar van de zonde is dat de zonde het hart verhardt. Dit geldt zowel voor gelovigen als ongelovigen. Als het hart verhard is, dan wordt het steeds moeilijker om Gods stem te verstaan, met Hem te leven en het geloof te behouden. Dit komt niet doordat God minder van zo’n persoon is gaan houden, maar het komt doordat de persoon God aan het vergeten is en vast komt in de zonde. De Bijbel leert dat wij slaaf zijn van datgeen wat wij gehoorzamen. Dit is of de zonde, of God. God heeft ons de keuze gegeven.

Weet u niet dat aan wie u uzelf als slaaf ter beschikking stelt tot gehoorzaamheid, u slaaf bent van wie u gehoorzaamt: óf van de zonde, tot de dood, óf van de gehoorzaamheid, tot gerechtigheid? (Romeinen 6:16)

In de zevende plaats brengt de zonde de dood en de hel voort. Bij de dood bedoelt Paulus de geestelijke dood en niet de lichamelijke dood[2]. Deze geestelijke dood geeft op aarde al veel beperkingen, maar vindt zijn volkomenheid in de hel. Op dit moment kunnen mensen die in zonde leven te maken hebben met mentale of lichamelijke klachten[3], zoals wrok, bitterheid, jaloezie, depressie, angst, soa’s of lichamelijk letsel door bijvoorbeeld een vechtpartij. Ook kunnen bepaalde zonden ervoor zorgen dat iemand onder de vloek komt[4]. Dus de geestelijke dood is vandaag op aarde aanwezig, maar zal volkomen zijn na het sterven van de mens en het eindoordeel van God over de zondaren die Jezus Christus niet hebben aangenomen als Heer en Verlosser. De trieste realiteit is dat ieder mens gezondigd heeft en dat iedereen die niet in het evangelie van Jezus Christus gelooft en daardoor niet in het boek des Levens staat, geoordeeld zal worden en in de hel geworpen wordt.

En ik zag een grote witte troon, en Hem Die daarop zat. Voor Zijn aangezicht vluchtten de aarde en de hemel weg, zodat er geen plaats meer voor hen te vinden was. En ik zag de doden, klein en groot, voor God staan. En de boeken werden geopend en nog een ander boek werd geopend, namelijk het boek des levens. En de doden werden geoordeeld overeenkomstig wat in de boeken geschreven stond, overeenkomstig hun werken. En de zee gaf de doden die in haar waren. Ook de dood en het rijk van de dood gaven de doden die in hen waren, en zij werden geoordeeld, ieder overeenkomstig zijn werken. En de dood en het rijk van de dood werden in de poel van vuur geworpen. Dit is de tweede dood. En als iemand niet bleek ingeschreven te zijn in het boek des levens, werd hij in de poel van vuur geworpen. (Openbaring 20:11-15)

De zondaren die niet het evangelie van Jezus Christus geloven worden in de hel geworpen en missen voor eeuwig de nabijheid en zegen van God[5]. Laat dit voor ons een aansporing zijn om zoveel mogelijk mensen te bereiken met Gods evangelie, zodat de hemel voller wordt en de hel leger. De zonde kent maar één loon, en dat is een hele negatieve. De zonde geeft recht op de geestelijke dood van de mens. Zowel hier op aarde, als in de eeuwigheid.

Want het loon van de zonde is de dood (…) (Romeinen 6:23)

Iemand die zegt: ‘Wij leven onder de genade, dus ik mag gewoon in zonde leven,’ begrijpt niet dat de zonde negatieve gevolgen heeft. Ja, God vergeeft ons, maar tegelijkertijd kunnen onze daden geestelijke of wereldse problemen veroorzaken. De ongelovige wereld moet naar christenen kijken en zeggen: ‘zij zijn anders. Zij zijn te vertrouwen en zij wandelen in liefde.’ Dit zal een grote indruk achterlaten voor de wereld, waardoor zij zien dat leven met God goede vruchten geeft. Door de levensstijl van christenen kunnen mensen gered worden of kunnen mensen een afkeer krijgen van het geloof. Sommige mensen zijn teleurgesteld in de kerk doordat er grote zonden in de kerk plaatsvonden en zijn daardoor van het geloof afgevallen. Dit is een trieste zaak! Ook kunnen zonden zorgen voor kapotte huwelijken, verstoorde familierelaties, gevangenisstraffen, geldproblemen en nog veel meer narigheid. Nee, laten wij niet leven in de zonde.

[1] Nogmaals, ik spreekt over de keuze van zonde die onlogisch en dwaas is. Ik probeer geen mensen te kwetsen.

[2] Ook de lichamelijke dood is door de zonde in de wereld gekomen, maar in dit vers bedoelt Paulus de geestelijke dood. Genesis 3:19

[3] Let op! Niet alle ziektes of mentale klachten komen door zonden in iemands leven.

[4] 2 Petrus 2:14

[5] Zie ook 1 Korinthe 6:9, Galaten 5:19-21 en Kolossenzen 3:5-9.

Samenvatting

Door een onjuist begrip van genade denken sommige gelovigen dat genade betekent dat een gelovige een zondig en immoreel leven mag leiden. Dis is natuurlijk niet waar. Ongelovigen denken vervolgens dat zij vrij zijn, maar eigenlijk gaan zij gebukt onder de zonde en zijn zij slaven van de zonde geworden. Zonde betekent dat iemand zijn doel mist, niet in harmonie leeft met zijn omgeving of ongehoorzaam of in rebellie leeft. Zonden tast jezelf, de medemens, de schepping of God aan en zorgt altijd voor ellende. Door gehoor te geven aan de werken van het vlees, kan een (on)gelovige een zondig leven leiden. In dit hoofdstuk hebben wij de volgende gevolgen van de zonde behandeld:

1. De zonde zorgt voor schaamte en angst.
2. Mensen leven een egoïstisch en liefdeloos leven.
3. De zonde wordt steeds een stapje erger.
4. Mensen worden verslonden.
5. Mensen die in zonde leven moedigen anderen aan om ook in zonde te leven.
6. Mensen worden ongevoelig en verharden hun hart.
7. De geestelijke dood en de hel.

Christenen horen niet in zonde te leven, want de zonde geeft alleen maar narigheid en ellende.

Lees ook: